Sëmundja prej të cilës vuajnë më shumë shqiptarët është Hipertensioni, i njohur ndryshe si tensioni i lartë i gjakut.
Sipas të dhënave zyrtare të Fondit të Sigurimeve Shëndetësore, të cilave i referohet AgroWeb.org, tensioni i lartë i lartë i gjakut që futet tek sëmundjet kardiovaskulare bashkë me diabetin janë dy sëmundjet prej të cilave shqiptarët vuajnë më shumë.
Referuar të njëjtave të dhënave, në listën e barnave të rimbursueshme, hipertensioni është sëmundja që rimbursohet më shumë për shqiptarët.
Konkretisht, janë rreth 250 mijë pacientë që rimbursohen për barnat që marrin për tensionin e lartë, e më pas vjen sëmundja e diabetit me rreth 70 mijë persona që rezultojnë në listën e barnave të rimbursueshme për diabetin.
Por të dhëna të tjera, të cilat i kemi siguruar nga OWD (Our World In Data), Institutit Kërkimor dhe Studimor mbi Të Dhënat Globale tregojnë shifra edhe më alarmante mbi të prekurit nga hipertensioni në Shqipëri.
Sipas raportit të OWD rezulton se, probabiliteti i ndarjes nga jeta e një shqiptari nga sëmundjet kardiovaskulare është dyfish më i lartë se mesatarja botërore e vdekjeve. Konkretisht, raporti thekson se për çdo 100 vdekje në Shqipëri, 58, pra më shumë se gjysma shkaktohen nga sëmundjet kardiovaskulare.
Të dhënat bëhen edhe më të frikshme kur nga studimi i parë demografik shëndetësor i kryer nga ISHP-jaevidentohet se 90% e meshkujve shqiptarë vuajnë nga hipertensioni pa e ditur. Kjo e fundit lidhet me mungesën e kujdesit shëndetësor dhe kontrrolleve tek mjeku.
Katër janë faktorët kryesorë që shkaktojnë hipertension, faktori genetik, ku kjo sëmundje mund të jetë e trashëgueshme, stresi dhe mbipesha, faktor që çojnë në probleme me zemrën dhe nxisin rritjen e nivelit të tensionit në gjak, si dhe mënyra e keqe e të ushqyerit, kjo është bazike për nivelin e tensionit në gjak.
Tensioni i lartë trajtohet me medikamente, por së pari duhet të mësoni për ushqimet që e rrisin tensionin.
Nëse dëshironi të shmangni rritjen e tensionit të gjakut, atëherë duhet të jeni dorështrënguar me kripën, të kryeni më shumë aktivitet fizik dhe të ruani një formë të mirë trupore.
Mishi i kuq është i shijshëm por përmban shumë kolesterol dhe dëmton zemrën dhe enët e gjakut.
Një sasi prej 400 gramësh mish i gatuar përmban 254 miligramë kripë dhe 308 miligramë kolesterol.
Salcat e domateve me paketime qelqi ose metalike rrisin tensionin e gjakut.
Një paketim me salcë domate përmban 654 miligramë kripë.
Një filxhan me lakër turshi jo të përgatitur vetë përmban 939 miligramë kripë.
Turshitë e tjera përveç lakrës, si domatet apo kastravecat janë të zhytura në lëng me kripë.
Njerëzit që vuajnë nga tensioni i lartë nuk duhet të hanë turshi të tilla.
Nëse e teproni me pirjen e alkolit atëherë ju do të rrisni tensionin e gjakut.
Ëmbëlsirat, biskotat me mbushje shumëngjyrëshe që shiten në paketime të bukura janë të mbushura me sheqerna, yndyrna të ngopura dhe kripëra.
Konsumi i pijeve energjike e rrit tensionin sistolik me 6.2 përqind dhe atë diastolik me 6.8 përqind.
U.S. National Library of Medicine
/Agro Web.org
