The Economist
A do të dominojë inteligjenca artificiale jetët tona?
Është pyetja që bëjnë të gjithë, por nuk është ajo e duhura. Në të vërtetë do të duhet të shqetësohemi mbi të gjitha më mënyrën sesi ta menaxhojmë këtë teknologji në mënyrë të përgjegjshme.
Kompjuteri që Graphcore, një projektues britanik i çipave, synon të ndërtojë gjatë viteve të ardhshme pritet të kryejë 1 019 llogaritje në një të mijtën e sekondit. Nëse laptopi juaj mund të bëjë 100 miliardë llogaritje në sekondë – gjë që është normale për një laptop mesatar atëherë ky kompjuter do të jetë 100 milion herë më i shpejtë.
Kjo e bën atë dhjetë herë më të shpejtë se Frontier, një gjigant në Laboratorin Kombëtar të Amerikës Oak Ridge, i cili doli në krye të listës më të fundit “Top500” të superkompjuterëve të fuqishëm dhe kushton 600 milionë dollarë. Memoria e tij prej katër petabyte do të mbajë ekuivalentin e 2 trilion faqeve të tekstit të printuara, raporton abcnews.al.
Kompjuteri është emëruar pas Jack Good, i cili ka punuar me Alan Turing si një ekspert kodesh gjatë Luftës së Dytë Botërore. Graphcore dëshiron që kompjuteri i tij të jetë një makineri ultra inteligjente.
Kjo do të thotë se ndërtimi dhe ekzekutimi i modeleve të inteligjencës artificiale (ai) do të përfshijë një numër të shumtë të “parametrave” . Programet më të avancuara AI të sotme janë 10,000 herë më të mëdha, me mbi një trilion parametra.
Karakteristikat janë të lidhura me një veçori tjetër shumë premtuese: fleksibilitetin. Gjeneratat e mëparshme të sistemeve AI ishin të mira vetëm për një qëllim, shpesh një qëllim mjaft specifik.
Modelet e reja mund të ricaktohen nga një lloj problemi në tjetrin me lehtësi relative me anë të akordimit. Kjo aftësi për të bazuar një sërë mjetesh të ndryshme në një model të vetëm po ndryshon jo vetëm atë që ai mund të bëjë, por edhe mënyrën se si ai funksionon si biznes.
“Modelet e AI-t dikur ishin shumë spekulative dhe artizanale, por tani ato janë bërë të parashikueshme për t’u zhvilluar”, tha Jack Clark, një bashkëthemelues i Anthropic, një startup AI.
Analogjia sugjeron ndikime potencialisht të mëdha ekonomike. Në vitet 1990, historianët ekonomikë filluan të flisnin për “teknologjitë me qëllime të përgjithshme” si faktorë kyç që nxisin rritjen afatgjatë të produktivitetit.
Të gjitha modelet moderne të mësimit të makinerive bazohen në “rrjetet nervore” – programim i cili imiton mënyrat në të cilat qelizat e trurit ndërveprojnë me njëra-tjetrën. Parametrat e tyre përshkruajnë peshat e lidhjeve midis këtyre neuroneve virtuale, pesha që modelet zhvillojnë përmes provës dhe gabimit ndërsa “trajnohen” për t’iu përgjigjur inputeve specifike me llojin e rezultateve që dëshirojnë projektuesit e tyre.
Për dekada, rrjetat nervore ishin interesante në parim, por jo shumë të përdorura në praktikë. Dy shërbime të bazuara në gpt-3, Codex dhe Copilot, tani synojnë të kthejnë përshkrimet e programuesve në që ata duan.
Nuk funksionon gjithmonë. Copilot, një platformë në pronësi të Microsoft tashmë e përdor atë për të siguruar një të tretën e kodit të tyre kur përdorin gjuhët më të rëndësishme të programimit. Në fillim të prillit, Google lëshoi palm, i cili ka 540 miliardë parametra dhe tejkalon gpt-3 në disa metrikë.
Gjithashtu, në mënyrë të jashtëzakonshme, mund të shpjegojë shakatë. Të ashtuquajturat modele multi-modale po shtohen gjithashtu. Në maj, DeepMind, një startup në pronësi të Google, zbuloi Gato, i cili, pasi është trajnuar për një gamë të përshtatshme të dhënash, mund të luajë video lojëra dhe të kontrollojë një krah robotik si dhe të gjenerojë tekst.
Meta, nga ana e saj, ka filluar të zhvillojë një “Model Botëror” edhe më ambicioz që do të grumbullojë të dhëna të tilla si lëvizjet e fytyrës dhe sinjalet e tjera trupore.
Ideja është të krijohet një motor për të fuqizuar metaversin e ardhshëm të firmës.
Të gjitha këto janë lajme të mira për prodhuesit e çipave. Lulëzimi i ai është një nga gjërat që e kanë bërë Nvidia projektuesin më të vlefshëm në botë të gjysmëpërçuesve, me një vlerë tregu prej 468 miliardë dollarësh.
Studiuesit në Stanford janë duke punuar në një bisturi virtuale, të quajtur “brain”, që synon të heqë neuronet “të këqija”. Shumica e atyre që janë përfshirë—teknologë, drejtues dhe nganjëherë politikanë dëshirojnë modele më të fuqishme. Ato shihen si rruga drejt lavdeve akademike, parave apo prestigjit kombëtar.
Graphcore dëshiron të shesë kompjuterë të mirë për më shumë se 100 milion dollarë. Disi në mënyrë egoiste, drejtuesit e Nvidia tashmë po diskutojnë për modele që do të kushtojnë 1 miliardë dollarë.
Kohët e fundit gjithashtu ka pasur shumë diskutime rreth singularitetit dhe nëse së shpejti do të hyjmë në një fazë ku inteligjenca artificiale do të bëhet realitet.
Megjithatë, përpara se të thellohemi në implikimet filozofike dhe etike të singularitetit, duhet të kuptojmë se çfarë është në të vërtetë, kufizimet e tij aktuale dhe pse mund të ndodhë në një mënyrë që është e ndryshme nga ajo e parashikuar.
Singulariteti është nocioni që përshpejtimi eksponencial i zhvillimit teknologjik do të çojë në një situatë ku inteligjenca artificiale zëvendëson inteligjencën njerëzore dhe përfundimisht do t’i shpëtojë kontrollit tonë. Disa madje parashikojnë pasoja katastrofike për njerëzimin ku makinat do të bëhen speciet dominuese në këtë planet, raporton abcnews.al.
Kjo mund të duket pak e largët, të paktën për të ardhmen e afërt, duke pasur parasysh që përparimet në zhvillimin e harduerit dhe robotikën nuk po arrijnë me softuerin kur bëhet fjalë për inteligjencën e përgjithshme artificiale. Megjithatë, mund të argumentohet se zhurma dhe zhvillimet e fundit që rrethojnë metaverset do të hapin patjetër derën për rimendimin e Singularitetit.
Analiza e fundit e tregut ka vlerësuar se mundësia e tregut metaverse mund të jetë rreth 800 miliardë dollarë deri në vitin 2024. Kjo mund të shihet si një rritje e pritshme meteorike për metaverse, duke pasur parasysh një madhësi të tillë të vlerësuar të tregut; megjithatë, pyetja që shumë njerëz po bëjnë është, çfarë është metaverse?
Aktualisht, nuk ka një përkufizim të vetëm; nëse mendoni për internetin e sotëm si një hapësirë virtuale dy-dimensionale (2D) ku mund të prodhoni dhe ndani përmbajtje, të krijoni vlerë dhe të lidheni me këdo kudo, atëherë metaverse mund të mendohet si një hapësirë virtuale tre-dimensionale (3D) ku ju mund të bëni gjithçka që mund të bëni në internetin e sotëm duke qenë plotësisht i zhytur (nëpërmjet VR/AR) në atë hapësirë saktësisht siç do të ishit në botën reale, por në një mënyrë virtuale realiste të drejtuar nga grafika ndërsa jeni në gjendje të ndërveproni, lidheni , bëni transaksione dhe krijoni me të tjerët.
Vetë EconoBot duket se i pëlqen ideja. Ndonjëherë një histori e mirë ka nevojë për më shumë sesa thjesht një model. Ajo ka nevojë për diçka për të nisur procesin e të shkruarit, diçka që ndez imagjinatën e gazetarit dhe ofron një rrugë të qartë drejt shkrimit.
Pra, modelet më të mira nuk janë vetëm parashikuese, por edhe frymëzuese./Përktheu: Sonila Backa-abcnews.al
