Ju duhet të merrni të paktën 10% të kalorive tuaja ditore nga proteinat. Proteinat duhet të merren nga burime të ndryshme gjatë gjithë ditës. Trupi juaj i shpërbën dhe i ripërdor proteinat në shumë mënyra.
Enjtja
Një nga shenjat më të zakonshme se nuk po merrni mjaftueshëm proteina është ënjtja (e quajtur edhe edema), veçanërisht në bark, këmbë dhe duar. Një shpjegim i mundshëm: Proteinat që qarkullojnë në gjakun tuaj — albumina, në veçanti — ndihmojnë që lëngu të mos grumbullohet në indet tuaja. Por shumë gjëra mund të shkaktojnë edemë, prandaj sigurohuni që të konsultoheni me mjekun tuaj në rast se është më serioze.
Ndryshimet e humorit
Truri juaj përdor kimikate të quajtura neurotransmetues për të transmetuar informacionin midis qelizave. Shumë prej këtyre neurotransmetuesve përbëhen nga aminoacide, të cilat janë blloqet ndërtuese të proteinave. Pra, mungesa e proteinave në dietën tuaj mund të nënkuptojë se trupi juaj nuk mund të prodhojë mjaftueshëm nga këta neurotransmetues, dhe kjo do të ndryshojë mënyrën se si funksionon truri juaj. Për shembull, me nivele të ulëta të dopaminës dhe serotoninës, mund të ndiheni në depresion ose tepër agresiv.
Problemet e flokëve, thonjve dhe lëkurës
Flokët, thonjtë dhe lëkura përbëhen nga proteina si elastina, kolagjeni dhe keratina. Kur trupi juaj nuk mund t’i prodhojë ato, mund të keni flokë të brishtë ose të holluar, lëkurë të thatë dhe të krisur dhe kreshta të thella në thonjtë tuaj. Dieta juaj nuk është i vetmi shkak i mundshëm, sigurisht, por është diçka për t’u marrë parasysh.
Dobësi dhe lodhje
Hulumtimet tregojnë se vetëm një javë që nuk hani mjaftueshëm proteina mund të ndikojë në muskujt përgjegjës për qëndrimin dhe lëvizjen tuaj, veçanërisht nëse jeni 55 vjeç ose më i vjetër. Dhe me kalimin e kohës, mungesa e proteinave mund t’ju bëjë të humbni masën muskulore, e cila nga ana tjetër zvogëlon forcën tuaj, e bën më të vështirë ruajtjen e ekuilibrit dhe ngadalëson metabolizmin tuaj. Mund të çojë gjithashtu në anemi, kur qelizat tuaja nuk marrin mjaftueshëm oksigjen, gjë që ju bën të lodhur.
Uri
Kjo mund të duket qartë. Proteina ju ushqen. Është një nga tre burimet e kalorive, së bashku me karbohidratet dhe yndyrnat. Nëse dëshironi të hani shumë shpesh edhe pse keni vakte të rregullta, mund të keni nëvojë për më shumë proteina. Studimet kanë zbuluar se ngrënia e ushqimeve me proteina ju ndihmon të ndiheni më të ngopur gjatë gjithë ditës.
Plagë me shërim të ngadalshëm
Njerëzit që kanë pak proteina shpesh shohin se prerjet dhe gërvishtjet e tyre kërkojnë më shumë kohë për t’u shëruar. E njëjta gjë duket të jetë e vërtetë për ndrydhjet dhe lëndimet e tjera të lidhura me stërvitjen. Mund të jetë një tjetër efekt që trupi juaj nuk prodhon mjaftueshëm kolagjen. Gjendet në indet lidhëse si dhe në lëkurën tuaj. Për të mpiksur gjakun, ju nevojiten gjithashtu proteina.
Sëmurëni më shpesh
Aminoacidet në gjakun tuaj ndihmojnë sistemin tuaj imunitar të prodhojë antitrupa që aktivizojnë qelizat e bardha të gjakut për të luftuar viruset, bakteret dhe toksinat. Ju keni nevojë për proteina për të tretur dhe përthithur lëndë të tjera ushqyese që ju mbajnë të shëndetshëm. Ekzistojnë gjithashtu prova që proteinat mund të ndryshojnë nivelet e baktereve “të mira” që luftojnë sëmundjet në zorrën tuaj.
Kush mund të ndikohet më shumë nga mungesa e proteinave?
Shumica e amerikanëve marrin shumë proteina. Njerëzit që nuk marrin mjaftueshëm proteina zakonisht kanë një dietë të përgjithshme të varfër. Të moshuarit dhe njerëzit me kancer mund të kenë probleme të hanë aq proteina sa u nevojitet. Kequshqyerja e rëndë nga mungesa e proteinave quhet këashiorkor. Është më e zakonshme në vendet në zhvillim, veçanërisht me fëmijët, ose pas një fatkeqësie natyrore.
Po njerëzit që shkojnë në palestër?
Nëse ushtroni rregullisht dhe hani një dietë të ekuilibruar, ndoshta jeni mirë. Por atletët me orare të vështira stërvitore kanë nevojë për më shumë proteina – rreth dy herë më shumë se një person mesatar, ose afërsisht 0,5-1 gram proteina për çdo kilogram të peshës trupore çdo ditë. Megjithatë mos e teproni. Edhe nëse konsumoni më shumë proteina se ç’duhet, mund të shkaktojë probleme.
